Warsztaty iluminacji

Warsztaty iluminacji – średniowieczne rękopisy do dziś zachwycają piękną i precyzyjną sztuką iluminacji. Zachęcamy do spróbowania swoich sił w tym niełatwym zajęciu na warsztatach tematycznych, na których każdy samodzielnie wykona pracę wcielając się w rolę iluminatora.

20.04.2013  Papeteria: kartka i koperta

Godzina: 15.00

Czas trwania: ok. 3 godzin

Koszt: 60,00 zł

Prowadzenie: Barbara Bodziony

Skryptorium - weekendowe warsztaty

Zdjęcia z weekendowych warsztatów Skryptorium, na których uczestnicy poznali półuncjałę rzymską.

Prowadzenie: Barbara Bodziony.

Dla tych, którzy nie mogli uczestniczyć w zajęciach marcowych dobra wiadomość – od 7 do 9 czerwca warsztaty z minuskułą karolińską. 

Literatura, cz.V

E. Potkowski, Książka rękopiśmienna w kulturze Polski średniowiecznej, Warszawa 1984.

Praca poświęcona zagadnieniom związanym z funkcjonowaniem książki rękopiśmiennej w średniowiecznej Polsce. Autor szczegółowo omawia znaczenie pisma w wiekach średnich, proces produkcji ksiąg, a także historię tworzenia się w polskich miastach pierwszych księgozbiorów i bibliotek, zarówno prywatnych, jak i klasztornych czy uniwersyteckich.

D. Tabor, Iluminacje Cysterskich Kodeksów Śląskich XIII wieku, Kraków 2004.

XIII-wieczne iluminowane kodeksy cysterskie należą do najwcześniejszych tego typu zabytków zachowanych w opactwach zakonu na Śląsku. Dzieła zgromadzone po 1810 roku są obecnie przechowywane w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu. Publikacja traktuje o ich miejscu w kulturze i życiu konwentualnym mnichów, wyjaśnia zagadnienia kodykologiczne, przedstawia źródła stylu i ikonografii miniatur.

Zajęcia Kaligrafii w średniowiecznym skryptorium

Cykl 4 spotkań poświęconych różnym stylom pisma średniowiecznego. Zapraszamy serdecznie wszystkich zainteresowanych dawną sztuką kaligrafii do spróbowania swoich sił w pisaniu gęsim piórem.

Termin: 17.03.2013  Tekstura

Godzina: 15.00

Czas trwania: ok. 3 godziny

Koszt: 60,00 zł

Prowadzenie: Barbara Bodziony

Prosimy o wcześniejsze zgłoszenia na maila: warsztaty@bik.benedyktyni.pl (lub telefoniczne 508 272 037)

Antiquitates Iudaice libri XX, De bello Iudaico libri VII - Josephus Flavius

1466 r. Pergamin, 45 x 32,5 cm, s. 234.

Pismo: staranna bastarda w dwu kolumnach, jednej ręki.

Oprawa krakowska po 1466 r.; deski pokryte brązową skórą ze ślepymi tłoczeniami; na obu okładzinach bordiura z tłoczeniami o motywie zachodzących na siebie ostrołuków; górne i dolne części obu zwierciadeł wypełnione tłoczeniami o kilku wzorach; narożniki mosiężne z guzami zdobione grawerunkiem; w środku okładzin kwadratowa plakieta z guzem; zachowana jedna klamerka na pasku skórzanym; grzbiet płaski bez zdobień, pięć zwięzów

Warszawa, Biblioteka Narodowa, sygn. BOZ 1.

Historia

Jedyny zachowany w zbiorach polskich iluminowany rękopis dzieł Józefa Flawiusza i jedyny zawierający pełną wersję obu dzieł. Autorem iluminacji był ten sam artysta, który ozdobił Mszał nr 2 katedry krakowskiej, zwany także Mistrzem Panny z Jednorożcem. Rękopis zawiera 15 inicjałów malarskich, z których 7 z przedstawieniami figuralnymi (m.in. Adam i Ewa w raju, król Dawid, scena budowy świątyni).

Rękopis ufundował opat Maciej Skawinka, a przepisał organista tyniecki Maciej w 1466 (kolofon). Zakupiony wraz z Sakramentarzem tynieckim przez Stanisława Kostkę Zamoyskiego w 1814 i włączony do Biblioteki Ordynacji Zamojskiej. W 1945 przejęty przez Bibliotekę Narodową.

Rękopis nieskatalogowany. Ustalenia wymaga miejsce wykonania iluminacji, których analiza, zdaniem B. Miodońskiej, prowadzi do konkluzji, że ich autor był niezwiązanym z Tyńcem zawodowym iluminatorem świeckim działającym w Krakowie. Nieco inne wnioski wynikają z autopsji całego kodeksu. W przeciwieństwie do ksiąg liturgicznych program ikonograficzny rękopisu dzieła Flawiusza nie ma analogii w Polsce. Być może wykorzystano tu jakiś wzór powstały w latach trzydziestych XV w. Jednak precyzja projektu poszczególnych stron i staranność wykonania, podobna do rękopisów liturgicznych, wy­magały daleko posuniętej współpracy pisarza i malarza. O związku iluminatorów z klasztorem mówi także herb Opactwa na pierwszej stronie.  

Informacje pochodzą z: Tyniec. Sztuka i kultura benedyktynów od wieku XI do XVIII. Katalog wystawy w Zamku Królewskim na Wawelu, październik - grudzień 1994. Kraków 1994.

Literatura cz. IV

B. Miodońska, Małopolskie malarstwo książkowe 1320-1540, Warszawa 1993.
 

Barbara Miodońska należy do grona najwybitniejszych polskich badaczy iluminacji książkowych z okresu gotyku i renesansu. Jej syntetyczna publikacja na temat małopolskiego malarstwa miniaturowego w znacznym stopniu wzbogaciła stan rozpoznania sztuki dawnej tego regionu. Pierwszy rozdział książki to próba usystematyzowania zachowanych dzieł i osadzenia ich w ramach czasowo-przestrzennych. W dwóch kolejnych częściach autorka zajmuje się rolą zleceniodawców i organizacją pracy warsztatów, omawia także rozwój stylowy miniatorstwa na tle przemian zachodzących w innych europejskich ośrodkach sztuki. Książka zawiera bogatą bibliografię oraz katalog rękopisów złożony z kilkuset barwnych i czarno-białych reprodukcji.

B. Miodońska, Miniatury Stanisława Samostrzelnika, Warszawa 1983.

Monografia poświęcona osobie Stanisława Samostrzelnika, wybitnego malarza krakowskiego pierwszej połowy XVI wieku. Autorka przybliża nam postać artysty, analizuje styl, omawia dzieła i warsztat pracy. Iluminatorstwo, obok malarstwa ściennego, stanowi najważniejsze pole działalności malarza-mnicha, twórcy dzieł takich jak Modlitewnik Zygmunta I Starego czy Ewangelistarz Piotra Tomickiego.